De Kardoes- of Hellehond

Midden in het dorp De Lutte staat een kunstwerk in brons voorstellende een Kardoes- of Hellehond gemaakt door Pieter de Monchy, zoon van de Twentse textielfabrikant Rudolf Adriaan de Monchy en Dorothea Maria van Leeuwen Boomkamp.

Kardoeshond- of Hellehond

Midden in De Lutte, op het dorpsplein tussen kerk en kroeg, staat de Hellehond. Volgens de sage van de Hellehond of Kardoes van De Lutte, werden de boeren in het buitengebied (vooral rond het Duivendal en Paasberg) nogal eens opgeschrikt door het angstaanjagende gehuil van een zwarte zwerfhond of door het rinkelen van zijn kettingen. Hoorde je deze geluiden dan werd een naaste ernstig ziek en was de dood dichtbij. Ooit zou een boer strijd met de hond hebben geleverd. De volgende dag was de boer ernstig ziek en had blaren over zijn hele lichaam. Ook rond of op het kerkhof kon je hem horen en dit was een teken van een naderende dood. Men sprak van "de verkeerde hond" of "Wodanshelper" of "Helhond".

Beeld in dorpskern

Midden in het dorp vind je tegenwoordig een bronzen beeld van de Hellehond. Ook is de Hellehond prominent afgebeeld op de dorpsvlag van De Lutte.

Geschiedenis van het beeld de Hellehond in De Lutte

Het bronzen beeld staat sinds 1992 op een sokkel van gebakken Osse-stenen uit de Steenfabriek Losser. De stenen zijn destijds geschonken door de gemeente Losser. De Hellehond in De Lutte werd in 1950 gemaakt door kunstenaar Pieter de Monchy, in opdracht van oud Luttenaar Dolf Molkenboer. Deze woonde aan Paasbergweg in de Lutte. Zowel Dolf Molkenboer als Pieter de Monchy komen uit families van Twentse textielfabrikanten. Molkenboer was zeer geïnteresseerd in de Egyptische mythologie. Hij was betoverd door de beangstigende uitstraling van Anubis, de waakhond bij het graf van Toetanchamon. Hij verzocht zijn jeugdvriend, de Monchy, om de hond na te maken en dan zittend. Van 1950 tot 1973 stond het beeld in de achtertuin van de villa van de familie Molkenboer aan de Paasbergweg. Daarna werd het beeld door de familie verkocht aan de gemeente Losser. Aanvankelijk leek niemand geïnteresseerd in het beeld. Het werd dan ook geplaatst tussen de bosjes, naast het Heilig Hartbeeld, op het kerkplein. In de jaren zeventig kreeg de Hellehond een meer opvallende plek in het centrum van het dorp. Opmerkelijk feit in het bestaan van het beeld is de ontvoering in 1992. De hond werd door de stichting Hellehond van zijn sokkel gehaald voor een onderhoudsbeurt bij schoonmaakbedrijf Visschedijk. Uit dat bedrijf werd de hond 's nachts ontvoerd. Na stevige onderhandelingen met het gemeentebestuur en het stichtingsbestuur gaf “het Brein” de hond terug tijdens de start van de Hellehondsdagen. Het Brein is tot op heden nooit ontmaskerd.

De rechten van het beeld

Bij de feestelijke opening van de 25e Hellehondsdagen tekende kunstenaar Pieter de Monchy een overdrachtsverklaring van de rechten van de hond. De rechten zijn vervolgens ondergebracht in stichting Anubis Sedens (vrij vertaald: “zittende Hellehond”), waarna de rechten zijn overgedragen aan Stichting Hart voor De Lutte. In de vlag van de Lutte staat de Hellehond en diverse verenigingen hebben de hond in hun logo staan.