De Chassidische Legenden van H.N. Werkman

Op zondag 16 februari wordt er een lezing gehouden over De Chassidische Legenden van H.N. Werkman in Losser.

‘Hendrik, Prachtig, PRACHTIG, PRACHTIG!’ De twintig bladen van de Chassidische Legenden behoren tot de beroemdste en meest geliefde werken van de Groninger kunstenaar Hendrik Nicolaas Werkman (Leens 1882- Bakkeveen 1945). Werkman geldt als een van de belangrijkste kunstenaars uit Groningen, een kunstenaar die vooral na zijn dood (inter)nationale bekendheid kreeg. Werkman was drukker van beroep, als kunstenaar was hij autodidact. In 1919 werd hij lid van de Groninger kunstkring De Ploeg. In 1923 begon hij te experimenteren met zijn drukkersgereedschap en ontwikkelde hij een unieke techniek, waarmee hij zijn druksels en heel bijzonder en experimenteel drukwerk maakte. Daarnaast bestaat zijn oeuvre uit schilderijen, aquarellen, grafiek en tekeningen. Bijzonder onderdeel van zijn werk vormen de uitgaven van De Blauwe Schuit, de clandestiene uitgeverij waarvoor Werkman tussen 1941 en 1944 in totaal veertig uitgaven drukte. Meestal betrof het kleine boekjes, met oorspronkelijk werk of bestaande teksten, die in bedekte termen inspeelden op de oorlogssituatie en de mensen hiermee een hart onder de riem wilden steken. Met zijn illustraties en vormgeving drukte Werkman een belangrijke stempel op de betekenis van de uitgaven.

En zo ontstonden ook de Chassidische Legenden (waarvan hierbij afgedrukt: De weg terug, 1942, druksel, sjabloon, rolkant, 51,1 x 32,9 cm. Foto: Marten de Leeuw, Collectie Groninger Museum) Werkman raakte voor deze bijzondere bladen geïnspireerd door het boek Die Legende des Baalschem (1932). In dit boek had de Oostenrijks-Israëlische Joodse godsdienstfilosoof Martin Buber Joodse verhalen over de achttiende-eeuwse Poolse chassidische leraar Israël ben Eliëzer verzameld en in het Duits vertaald. Het ‘chassidisme’ is een orthodoxe stroming binnen het jodendom, die ontstond in Oost-Europa. Werkman werd gegrepen door de verhalen: ‘Het boek geeft overigens prachtige beelden’, schreef hij. Tussen 1941 en 1943 maakte hij de twintig druksels. De portefeuilles waarin de bladen uitkwamen werden via de Blauwe Schuit verkocht en raakten vrijwel direct uitverkocht. ‘Hendrik, Prachtig, PRACHTIG, PRACHTIG!, schreef Paul Guermonprez aan zijn vriend Werkman.

In deze lezing worden de achtergronden en de ontstaansgeschiedenis van deze bijzondere kunstwerken belicht en krijgen ze hun plaats binnen het oeuvre van H.N. Werkman.

Jikke van der Spek stelde voor het Groninger Museum als gastconservator de expositie H.N. Werkman (1882-1945) Leven & Werk samen (2015). Ze is redacteur en een van de auteurs van H.N. Werkman (1882-1945) leven & werk (Groningen/Zwolle 2014). Vanaf 2005 werkte ze mee aan het Werkmanproject en ze is co-auteur van H.N. Werkman. Het complete oeuvre (Amsterdam/ Rotterdam 2008). In 2018 was zij voor het Groninger Museum co-curator van de expositie Avant-garde in Groningen. De Ploeg 1918-1928 en redacteur en co-auteur van het onder dezelfde titel bij deze tentoonstelling verschenen boek.

Kaartverkoop Wilma ten Bolscher (053 538 3152) en ’s middags aan de kerk.

Wanneer

Prijzen

  • € 6,00 Entreeprijs

Inclusief een consumptie

Tip je vrienden

facebook twitter